Από την ημέρα της κυκλοφορίας του iPhone 4 επικρατεί αναστάτωση σε όλα τα blogs και fora τεχνολογίας σχετικά με “τον προβληματικό σχεδιασμό της συσκευής”, “τις παραλείψεις των επιβλέποντων τεχνικών και διευθυντών” και την “ανεπαρκή αντιμετώπιση της κατάστασης εκ μέρους της Apple”.
Άρθρα επί άρθρων έχουν δει το φως της δημοσιότητας από εμπειρογνώμονες, δημοσιογράφους, “δημοσιοτητογράφους” (μια “σύγχρονη” έκδοση αρθρογράφων με εξειδίκευση-προτίμηση στις επικεφαλίδες και πλήρη αδιαφορία για το κείμενο που τις ακολουθεί) και λοιπούς “οπαδούς” και “πολέμιους”.
Η Apple τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε ανιούσα τροχιά και καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στο τέλος κάθε οικονομικού τριμήνου. Έπρεπε λοιπόν να “πληρώσει” γι’ αυτό της το “θράσος” να είναι επιτυχημένη μεσούσης της οικονομικής κρίσης, για την μεθοδικότητα στον σχεδιασμό και στην προώθηση των προϊόντων της και για την επιμονή της στην καινοτομία και την δημιουργικότητα, πέρα από τα δεδομένα της εποχής. Και πλήρωσε, αρκετά εκατομμύρια δολλαρια σε μορφή δωρεάν bumpers για τις “ελαττωματικές” συσκευές που τόλμησε να κυκλοφορήσει στην αγορά. Τις ίδιες συσκευές που έχουν εξαντληθεί απο τα ράφια των καταστημάτων της εταιρείας και των αντιπροσώπων, τις ίδιες συσκευές που οι έρευνες θέλουν να είναι σαφώς βελτιωμένες σε σχέση με τις προηγούμενες, τις ίδιες συσκευές που η συντριπτική πλειοψηφία των κατόχων λατρεύει να χρησιμοποιεί.
Ωστόσο, μια μεγάλη μερίδα του καταναλωτικού κοινού εξακολουθεί να έχει σοβαρά προβλήματα με τις κεραίες στο iPhone 4 και την λήψη. Συμπτωματικά, πρόκειται για άτομα τα οποία, ως επί το πλείστον, δεν ειναι κάτοχοι της συσκευής. Οι άνθρωποι αυτοι αναζητούν και προσάπτουν ευθύνες με κάθε ευκαιρία, ή μήπως όχι;
Παράλληλα με την διαδρομή του antennagate, δύο σημαντικές εξελίξεις που διαδραματίστηκαν στον χώρο πέρασαν στα ψιλά γράμματα.
Η πρώτη εξέλιξη αφορά την νομιμοποίηση του jailbreak στις ΗΠΑ. Στην ουσία της η νομιμοποίηση ελάχιστα επηρεάζει τους χρήστες των συσκευών και αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος για τον οποίο το θέμα δεν έτυχε της ανάλογης ανταπόκρισης. Οι συσκευές εξακολουθούν να τίθενται εκτός εγγύησης έπειτα από την διαδικασία του jailbreak και η Apple εξακολουθεί να εχει κάθε δικαίωμα να αρνηθεί να τις επισκευάσει. Αντίστοιχα, οι χρήστες εξακολουθούν να έχουν στην διάθεση τους εργαλεία τα οποία θα τους βοηθήσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στον πυρήνα του συστήματος με τη μόνη διάφορα ότι τα εργαλεία αυτά πλέον μπορούν να διακινούνται ελεύθερα στο διαδίκτυο χωρίς το νομικό τμημα της εταιρείας να εχει το δικαίωμα να ζητήσει την αφαίρεση τους.
Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη, η οποία διαδέχτηκε την πρώτη με διάφορα μερικών ημερών, είναι η ανάρτηση της ιστοσελίδας jailbreakme.com η οποία προσφέρει τη δυνατότητα σε κατόχους συσκευών με iOS να διεκπεραιώσουν το jailbreak πιο εύκολα και γρήγορα από ποτέ. Η συγκεκριμένη μέθοδος εκμεταλλεύεται μια αδυναμία του συστήματος η οποία αφορά την διαχείριση PDF αρχείων και δίνει την δυνατότητα σε οποιονδήποτε την αξιοποιήσει, να αποκτήσει απόλυτο έλεγχο επί της συσκευής.
Ενώ η συγκεκριμένη είδηση θα έπρεπε κανονικά να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων από υποστηρικτές και πολέμιους και να τροφοδοτήσει μια σειρά από άρθρα με κεντρικό θεμα την ασφάλεια των συσκευών και τη σημασία της θωράκισης τους όσο αυτές υποκαθιστούν λειτουργίες των συμβατικών υπολογιστών, αντιμετωπίστηκε ως ο θρίαμβος του jailbreak: η επιτομή της απλότητας και της ευκολίας!
Κανείς δεν “αξιοποίησε” αυτή την μοναδική ευκαιρία για να αποδώσει ευθύνες στην Apple η οποία αντιστάθηκε στο jailbreak με σημαία της την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων των κατόχων της συσκευής. Κι όμως, πρόκειται για το ισχυρότερο πλήγμα στην αξιοπιστία της εταιρείας από την ημέρα της κυκλοφορίας του πρώτου iPhone. Υπάρχουν αυτη τη στιγμή εκατό εκατομμύρια συσκευές με iOS στην αγορά και ο αριθμος αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω κατά τα προσεχή χρόνια, όσο προστίθενται καινούριες συσκευές (iOS-based Apple TV) και όσο αναβαθμίζονται οι υφιστάμενες. Εκατομμύρια χρηστών βρίσκονται αυτη τη στιγμή αντιμέτωπα με έναν σοβαρότατο κίνδυνο στον οποίο μπορούν να εκτεθούν χωρίς να το γνωρίζουν, ακόμη και ηθελημένα. Ποιά είναι η στάση που θα έπρεπε να κρατησει η Apple μπροστά σε αυτόν τον κίνδυνο;
Η εταιρεία εχει ήδη ανακοινώσει ότι υπάρχει λύση στο πρόβλημα και πρόκειται να την κυκλοφόρησει με την μορφή της επόμενης αναβάθμισης λειτουργικού. Αυτό σημαίνει ότι θα περάσουν αρκετές ημέρες ή και βδομάδες μέχρι η αναβάθμιση να καταστεί διαθέσιμη στους χρήστες των συσκευών ενώ ενα ποσοστο αυτών, είτε λόγω άγνοιας ή εξ αιτίας της επιθυμίας τους να διατηρήσουν το jailbreak, θα παραλείψουν να αναβαθμίσουν τις συσκευές τους. Και αυτό είναι απλά ανεπίτρεπτο για την σύγχρονη Apple.
Η αποκλειστική διαχείριση και ο αυστηρός έλεγχος του iOS τυγχάνουν της αποδοχής των χρηστών (όχι του συνόλου αλλά ενός σημαντικού ποσοστού) διότι οι χρήστες αυτοί αναγνωρίζουν το τίμημα που θα πρέπει να καταβληθεί για την διατήρηση της ασφάλειας των προσωπικών τους δεδομένων, σε μια συσκευή στην οποία βρίσκονται καταγεγραμμένα, ενίοτε με καθε λεπτομέρεια, περιουσιακά και ιδιωτικά τους στοιχεία. Ασφαλώς και κάθε λογισμικό περικλείει αδυναμίες τις οποίες μπορούν να εκμεταλλευτούν κακοβουλα άτομα για να προκαλέσουν ζημιά και κανείς δεν αναμένει από κάποια εταιρεία να κυκλοφορήσει ένα άτρωτο λειτουργικό σύστημα. Ωστόσο, αυτο το οποίο θα πρέπει να απαιτούμε όλοι είναι η ακαριαία αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων ώστε να μην παρέχεται η δυνατότητα σε αυτούς που θέλουν να προκαλέσουν ζημιά να εχουν τον χρόνο που απαιτείται για να το πράξουν.
Αυτή τη χρονική στιγμή διαφαίνονται για πρωτη φορά οι πραγματικές αδυναμίες και ελλείψεις του iOS οι οποίες ασφαλώς δεν αφορούν την αναφορά παραλαβής γραπτών μηνυμάτων και την αδυναμία ανταλλαγής αρχείων μέσω Bluetooth. Η συγκεκριμένη μέθοδος jailbreak δεν αποτελεί έκπληξη (παρόμοιο exploit χρησιμοποιήθηκε κατα την κυκλοφορια των αρχικών εκδοσεων του λειτουργικού) και αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο θα έπρεπε να ζητηθούν ευθύνες, πιο έντονα από κάθε άλλη φορά. Αυτή τη φορά, πέρα από τις αδυναμίες της Apple αποδεικνύεται περίτρανα η ανευθυνότητα όσων έχουν την ψευδαίσθηση ότι ασκούν έλεγχο μέσω της δημοσιογραφικής πένας.
Η λύση θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα απλή: κυκλοφορία επιμέρους αναβαθμισεων over-the-air, ενημέρωση του χρήστη τη στιγμή που αυτές καθίστανται διαθέσιμες στη συσκευή και άμεση εγκατάσταση τους. Δεν ακούγεται λογικό; Κι όμως δεν πρόκειται να αποφέρει τίποτα άλλο, παρά μόνο επιπλέον δυσμενή δημοσιότητα για την εταιρεία. Κανείς δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τη σημασία αυτών των αναβαθμίσεων αλλά αντίθετα οι συνήθεις ύποπτοι, υπερμαχοι της (παρερμηνευμένης) ελευθερίας, θα τις θεωρήσουν ως μια ακόμη δόλια ενέργεια της Apple να αντιμετωπισει το jailbreak.
Κι εδώ υπεισέρχεται η ευθύνη της κοινότητας του jailbreak. Τα άτομα που την αποτελούν διατείνονται ότι δεν επιθυμούν να προκαλέσουν ζημιά μέσω των πράξεων τους και αυτο ειναι απόλυτα κατανοητό και σεβαστό. Στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ευφυείς, ικανούς ανθρώπους οι οποίοι έχουν συνεισφέρει σημαντικά στην εξέλιξη της τεχνολογίας με την πάροδο των χρόνων. Ωστόσο, δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι από τα αποτελέσματα των πράξεων τους δεν θα ωφεληθούν άτομα με όχι και τόσο αγνά αισθήματα όσο οι ίδιοι.
Εφόσον, όπως αναφέρουν, διαθέτουν στο “οπλοστάσιο” τους αρκετά exploits τα οποια μπορούν να εκμεταλλευτούν για να καταστήσουν εφικτό το jailbreaking των συσκευών, γιατί δεν χρησιμοποίησαν κάποιο από αυτά, ενημερώνοντας την Apple για το συγκεκριμένο ώστε να προστατέψουν με αυτόν τον τρόπο τους χρήστες για τους οποίους και οι ίδιοι ενδιαφέρονται; Ενέργειες όπως η ανάρτηση της συγκεκριμένης ιστοσελίδας αποδυναμώνουν το επιχείρημα τους για μία παράλληλη και ασφαλή αγορά, ισχυροποιωντας παράλληλα το επιχείρημα της Apple για επικίνδυνες παρεμβάσεις και επισφαλείς συνέπειες.
Αυτή τη φορά ωστόσο τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα, δεν πρόκειται για κενό ασφαλείας το οποίο δημιουργείται έπειτα από πρόθεση και συναίνεση του χρήστη αλλά για αδυναμία του ίδιου του συστήματος να εμποδίσει καποιον ο οποίος επιθυμεί να δράσει παρά τις επιθυμιες του χρήστη. Αυτή τη φορά το θέμα δεν αφορά την διαμάχη για το jailbreak αλλά την ιδια την ασφάλεια του λειτουργικού συστήματος. Και για το λόγο αυτό θα έπρεπε να αναζητηθούν ευθύνες από όλους, αυτούς που συμμετείχαν στην διάδοση του, αυτούς που δεν το αντιμετώπισαν έγκαιρα και αυτούς που δεν καυτηρίασαν, ως όφειλαν, τις ενέργειες και τις παραλείψεις.
Δυστυχώς όμως η σοβαρή κριτική και αρθρογραφία πλέον δεν ενδιαφέρεται για ουσιαστικές ειδήσεις και σε βάθος ανάλυση. Οι στοχευμένες επικεφαλίδες ειναι περισσότερο από αρκετές για να προκαλέσουν αλεπάλληλα hits, τόσο στις ιστοσελίδες τους όσο και στην νοημοσύνη μας. Σε μία εποχή όπου τα πάντα είναι διαφήμιση, το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί αυτός ο οποίος επωφελείται μέσα από τις διαφημίσεις ειναι να αφυπνίσει το κοινό στο οποίο απευθύνεται. Όσο εξακολουθούν να υπάρχουν αφελείς άνθρωποι οι οποίοι πιστεύουν ότι πίσω από το jailbreak βρισκεται η Apple, σε μια προσπάθεια της να “ανακόψει την ανοδική πορεία του “ανοικτού” Android” είναι μάταιο να προσπαθείς να πείσεις ότι η πραγματική ζωή μπορεί και να μην είναι ένα ακόμη επεισόδιο του Lost. Γι’ αυτό και όσοι έχουν παραδοθεί στην εύκολη ενημέρωση των blogs είναι καταδικασμενοι τα χρόνια που θα ακολουθήσουν να παραμένουν συνεχώς.. χαμένοι στην μετάφραση.